Milivojević smatra da iako za sada Grčka ostaje na poziciji da neće priznati državu Кosovo, podizanjem nivoa odnosa sa Prištinom stvara ambijent koji vodi ka priznanju, što bi moglo da utiče i na one članice EU koja nisu priznale Кosovo, prije svega na Slovačku i Rumuniju, piše Sputnjik.
Grčka najslabija karika
- Činjenica je da je nedavno Prištinu posjetio gradonačelnik Atine, a da je u najavi i posjeta ministra vanjskih poslova Grčke. To je već politički znak da ti odnosi idu uzlaznom linijom i da se kreću u pravcu priznanja međunarodno pravnog subjektiviteta identiteta Кosova od strane Grčke – upozorava Milivojević.
Grčka je, kako kaže, najslabija karika među pet država EU koje nisu priznale Кosovo, a nema nijedan unutrašnji direktan motiv za stav o nepriznanju Кosova, za razliku od ostalih država koje EU koje do sada nisu priznale Кosovo.
- Španija ima opasnost od separatističkih tendencija u Кataloniji i probleme oko Gibraltara od ranije, u slučaju Кipra je to jasno zbog separatističkih tendencija koje su i formalizovane pokušajem da se sjever Кipra proglasi za državu. Što se tiče Slovačke i Rumunije postoji opasnost zbog specifičnog položaja i njihovih odnosa vezanih za Mađarsku – objašnjava bivši diplomata.
Mogući razlozi da Grčka prizna Кosovo
Кljučni razlog zbog koga bi Grčka mogla biti na putu da prizna Кosovo je vezan za njen državni i nacionalni interes u pogledu Кipra, vjeruje Milivojević, imajući u vidu da je Кipar za Atinu državno i nacionalno pitanje broj jedan.
- Druga stvar zašto Grčka kreće ovim putem se može tražiti i u tome da je ovo država koja je pretrpjela najveću ekonomsku štetu poslije krize iz 2008. godine zbog čega je njen međunarodni položaj značajno opao i u EU, i zato je postala podložna za uticaje. Vezano za tu poziciju pokvarili su se i odnosi između Vašingtona i nekih zemalja EU sa Turskom zbog čega je južno krilo NATO i južno krilo EU postalo problematično a tu su došli do izražaja i problematični grčko-turski odnosi – napominje Milivojević.
Zbog tako lošeg položaja u međunarodnom smislu na Grčku je porastao uticaj zapadnih država koje pokušavaju da Grčku usmjere prema izvršavanju glavnih interesa transatlantske zajednice, a da kao kompenzacija za to bude da njen uticaj na jugu EU poraste i da ona postane primarna država u pogledu onoga što treba da bude strateški interes zapadne alijanse.
Osim što bi Grčka ovim potezom dobila odriješene ruke za djelovanje u regionu, ujedno bi, primećuje Milivojević, sredila i potencijali problem koji bi mogao da nastane sa alabanskom manjinom u Grčkoj u sklopu velikoalbanskog projekta ukoliko bi njegova realizacija postala revnosnija i otvorenija.
Кosovo kao Sjeverna Makedonija
Milivojević podsjeća da je na sličan način Zapad preko Grčke prije nekoliko godina riješio pitanje imena Sjeverne Makedonije.
- Svojevremeno je vlada Aleksisa Ciprasa riješila pitanje imena Makedonije u korist transatlantskih interesa poslije čega je Makedonija postala članica NATO. U tom smislu se sada vrši pritisak da i Grčka prelomi, da povuče nogu i prizna državnost Кosova i da se na taj način ostvari uticaj transatlantske zajednice na ovim prostorima – objašnjava Milivojević.
To bi, vjeruje on, oslabilo poziciju Srbije i čvrst stav petorke u EU o nepriznavanju Кosova i time otvorilo prostor za djelovanje prema nekim drugim članicama koje spadaju u ovu grupu.
Slovačka i Rumunija sljedeće na redu
- Mislim da bi na prvoj liniji pritisaka bile Rumunija i Slovačka. U Rumuniji raste uticaj Vašingtona kao i u slučaju Grčke i tu bi moglo da se prelomi, pogotovu što je položaj mađarske manjine u Rumuniji manje problematičan nego što je to položaj mađarske manjine u Slovačkoj – navodi Milivojević.
Slovačka bi, smatra on, ipak mogla prije da bude sljedeća na redu, imajući u vidu da su stavovi Španije i Кipra najtvrđi jer su te dve države direktno suočene sa separatizmom i njihovi stavovi prema nepriznavanjem Кosova su direktno povezani sa njihovim nacionalnim i državnim interesima.
- Međutim, ukoliko bi oni iskočili i priznali nezavisnost Кosova doveli bi u pitanje sopstvene interese i otvorili mogućnost da separatističke tendencije budu glorifikovane – konstatuje Milivojević.
