Navaljni, koji je preminuo u 47. godini, bio je pravnik i političar poznat po istragama korupcije u Rusiji. Osnivač je Fonda za borbu protiv korupcije koji objedinjuje nekoliko pokreta i udruženja.
Navaljni se kandidovao za gradonačelnika Moskve 2013. godine. Na izborima je osvojio 27 posto glasova i izgubio od Sergeja Sobjanina iz Jedinstvene Rusije. Istakao je kandidaturu za predsjednika na izborima 2018. godine, međutim, CIK je odbio da ga registruje zbog nedovršenog sudskog postupka KirovLesa.
Sa svojim Fondom za borbu protiv korupcije bio je glavni pokretač masovnih protesta održanih 2017–2018. godine u Rusiji.
Suočavao se sa brojnim sudskim procesima za koje je tvrdio da su politički motivisani. Najpoznatiji su slučajevi KirovLesa i slučaj Iv Rošer i u oba slučaja Evropski sud za ljudska prava presudio je u njegovu korist.
Navaljnog su 2009. novine Vedomosti proglasile osobom godine.
Časopis Times ga je 2012. uvrstio na spisak 100 najuticajnijih ljudi na svijetu dok je u junu 2017. godine uvršten na spisak 25 najuticajnijih ljudi na internetu. Vedomosti su ga 2017. i 2019. proglasile za političara godine. Podaci istraživačkog centra Romir objavljeni na jesen 2020. govore da se Aleksej Navaljni nalazi među top pet javnih ličnosti kojima Rusi najviše vjeruju.
Nominovan je za Nobelovu nagradu za mir 2020. i 2021. godine.
Navaljni je 20. augusta 2020. godine pod misterioznim okolnostima pao u komu nakon čega je liječen u bolnici u Berlinu. Prema Organizaciji za zabranu hemijskog oružja otrovan je hemijskim nervnim otrovom iz grupe novičok.
Trovanje Navaljnog izazvalo je međunarodni revolt. Evropska unija i Ujedinjeno Kraljevstvo smatraju da je za njegovo trovanje odgovorno šest visokopozicioniranih ruskih službenika i Državni institut za organsku hemiju i tehnologiju. Ruske vlasti su takve tvrdnje odbacile i porekle umiješanost u trovanje.
Nakon povratka u Rusiju Navaljni i njegova supruga uhapšeni su 17. januara 2021. prilikom kontrole pasoša pod optužbom da je prekršio uslovnu kaznu povezanu sa slučajem prevare. Simonovski sud u Moskvi 2. februara 2021. godine kaznio je Navaljnog na dvije godine i osam mjeseci zatvora uvaživši zahtjev tužiteljice da uslovna kazna od tri i po godine bude preinačena u zatvorsku.
Navaljni je iz zatvora vodio kampanju protiv ruske invazije na Ukrajinu i pokušao da mobiliše javnost protiv rata.
Osuđen je prošlog avgusta na 19 godina zatvora u maksimalno obezbjeđenoj koloniji zbog ekstremizma. Tada je rekao je “broj godina nije važan”.
- Savršeno razumijem da, kao i mnogi politički zatvorenici, sjedim na doživotnoj robiji. Gdje se život mjeri trajanjem mog života ili života ovog režima – naveo je tada Navaljni u saopćenju.
Navaljni je neposredno prije Božića prebačen u zatvor sjeverno od Arktičkog kruga u zatvorsku koloniju IK-3 u Harpu koja se nalazi oko 1.900 kilometara sjeveroistočno od Moskve. Tada je na Telegramu naveo da je stavljen u kažnjeničku ćeliju zbog lošeg vladanja.
(E.F. / Kurir)
